İki savaş ve iki aşk arasında

Macaristan’ın en büyük çağdaş yazarlarından Sándor Márai, ‘İşin Aslı, Judit ve Sonrası’nda Ilonka ve Peter ile hizmetçileri Judit’nin oluşturduğu aşk üçgeninde, Orta Avrupa’nın tam ortasında yaşanan bir sınıf ve kültür kaybının da resmini çiziyor.

Sándor Márai’nin kaleminden çıkmış bir kitabın sayfaları arasında geziniyorsanız aşkın, kadın-erkek ilişkilerinin, bu ilişkiler bağlamında genişleyen bir tutkunun da romanını okuyorsunuzdur. Bu ilişkilerle doğmuş tüm sorunların altında yatan meselelerin derinlikli psikolojik analizlerinin yanında, ilişkilerin içine doğduğu dönemler ve şehirler de ilgisini çeker Márai’nin ki ömrü boyunca anadili Macarcadan hiç vazgeçmeden yazdığı 50’yi aşkın romanının merkezine genelde bu türden olaylar yerleşir.
‘50 roman’dan da anlaşılacağı üzere çok yazmıştır Sándor Márai. Bunların birçoğunu da ne faşistlere ne de komünistlere yaranamayarak uzak kaldığı ülkesi Macaristan’da değil, ABD’de ortaya çıkarmıştır. Dolayısıyla hayatını sürdürmek için kaleme aldığı ve eleştirmenlerce ‘zayıf’ görülen pek çok romanı söz konusu yazarın. Fakat birkaç romanı var ki, ölümünden sonra çevrildiği Avrupa dillerinde de kabul görmüş, Márai’ye bugünkü saygınlığını kazandırmıştır. Yakın zaman önce Türkçede okurla buluşan ‘İşin Aslı, Judit ve Sonrası’ da Márai’nin bu romanlarından biri olarak öne çıkıyor.