Macaristan: Yahudi Kongresi’ne anti-semitist protesto

Budapeşte’de başlayan Dünya Yahudi Kongresi 14. Genel Kurulu, Macaristan’da aşırı sağcıların Yahudi karşıtı gösterisiyle gölgelendi.
Cumartesi günü aşırı sağcı Jobbik partisi başkent Budapeşte’de kongreyi protesto etmek için bir miting düzenlemişti.

Dünyanın en güçlü uluslararası Yahudi kuruluşlarından olan Dünya Yahudi Kongresi’nin bu yılki genel kurulunun Budapeşte’de gerçekleştirilmesinin nedenini, örgütün temsilcileri son zamanlarda Macaristan’da artan Yahudi karşıtı gelişmelerle açıklamışlardı.

Macaristan Yahudi dernekleri ve uluslararası Yahudi kuruluşları Macaristan’ın dünya Yahudileri açısından önemli bir ülke olduğunu ve Budapeşte’de genel kurul düzenleyerek bu ülkedeki gelişmelere karşı tepkilerini dile getirmek istediklerini söylemişlerdi.

Genel kurula dünyanın pek çok ülkesinden beş yüzü aşkın delege katıldı.

Macaristan başbakanı Viktor Orbán’ın açılış konuşmasını yaptığı 3 günlük genel kurul öncesi, Macaristan aşırı sağcıları protesto gösterilerine hazırlandıklarını açıklamışlardı.

Ancak gerginleşen siyasi ortam içinde aşırı milliyetçi Jobbik partisinin, kongrenin açılış günü yapmak istediği Yahudi karşıtı Budapeşte gösterisine izin verilmemiş; bunun üzerine Jobbik ve Yahudi karşıtı müttefikleri de bu gösteriyi bir gün önceye almışlardı.

Macaristan’ın aşırı sağcı Jobbik Partisi milletvekili Eniko Kovacs Hegedus, Dünya Yahudi Kongresi öncesi düzenledikleri bir gösteride konuşuyor.

Genel kurul nedeniyle olağanüstü güvenlik önlemlerinin alındığı Budapeşte’de açılış konuşmasını yapan Macaristan Başbakanı Viktor Orbán, dinleyicileri İbranice selamladıktan sonra, İngilizce ve Macarca, aralarında peki çok Macaristan kökenli de bulunan delegelere, “evinize hoş geldiniz” dedi.

Macar başbakanı ayrıca “Eğer Budapeşte’de yükselen Yahudi karşıtlığı nedeniyle gelmeyi gerekli gördüyseniz, bu iyi bir şey, çünkü bu girişimlere her yerde ihtiyaç var ve biz inanın ki bu ülkede bu tür gelişmelere izin vermeyeceğiz” uyarısında da bulundu.

Macaristan’da Yahudi cemaatinin var olmaya devam ettiğini, ve bundan sonra da var olacağını söyleyen Macar başbakanından sonra konuşma yapan Yahudi Kongresi Başkanı Ronal S. Lauder da Macaristan’ın iyi bir ev sahibi ve Yahudilere karşı iyi davranan bir ülke olma ününü aşırı sağcıların bozduğunu söyleyerek Macar başbakanına, güzel sözleri ve Yahudiler için cesaret veren bir gelecek vaat ettiği için teşekkür etti.

Macaristan’da son dönemde Yahudileri hedef alan birçok gelişme dünya çapında tepki toplamış ve protestolara neden olmuştu.

Bunlardan biri, Macar Yahudilerinin fişlenmesine yönelik milliyetçi Jobbik tarafından sunulan ve parlamento tarafından reddedilen yasa taslağı önerisiydi.

Diğeri ise Yahudi karşıtı olmasıyla övünen militan bir gazeteciye hükümet tarafından verilen başarı ödülüydü. Bu ödül de daha sonra gelen tepkiler nedeniyle gazeteciden geri alınmıştı.

2013-05-06
Tarık Demirkan/BBC