İstanbul ile birlikte Avrupa Kültür Başkenti unvanını taşıyacak olan Macaristan’ın Pecs şehrinde bulunan tarihi Peçevi Yakovalı Hasan Paşa Cami’nin restorasyon çalışmaları başladı. Meclis Başkanı Köksal Toptan ile Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın peş peşe yaptığı Macaristan ziyaretlerinde Pecs’de bulunan tarihi Peçevi Yakovalı Hasan Paşa Camii’nin restorasyonu gündeme gelmişti. Cihan, restorasyon çalışmalarının başladığı ve yakın bir zamanda da restorasyonun bitirileceği bilgisini aldı. Tarihi caminin bahçesinde bulunan Osmanlı mezarlarının da bozulmadan günümüze kadar geldiği kaydedildi. Yakovalı Hasan Paşa Camii’nin içinde bulunduğu Pecs şehri, İstanbul ile ortaklaşa 2010 Avrupa başkenti ilan edilmiş ve bu sebeple de şehrin içinde birçok yapılanma ve restorasyonlar söz konusu. Pecs (Osmanlıda Peçevi); Macaristan’ın güneyinde yer alan ve Baranya İlinin merkezi olan bir şehir. Şehir, Osmanlı zamanlı ordu garnizonunun bulunduğu strateji yerlerden olagelmiş. Geçtiğimiz Ekim ayından TBMM Başkanı Toptan buraya bir ziyarette bulunmuştu. Avrupa Kültür Başkenti 2010 İstanbul-Essen-Pecs’in bulunduğu ülkelerin Meclis Başkanları, Macaristan’ın Pecs kentindeki Baranya Bölgesi Belediye Başkanlığı binasında bir araya gelmiş ve proje çerçevesinde parlamentolar arası iş birliğiyle ilgili ortak bildiri imzalanmıştı. Bu ziyaretle birlikte burada yaklaşık 400 yıldır ayakta kalan ve Macaristan’da kullanılabilir tek cami olan Yakovalı Hasan Paşa Camii’nin restorasyonu mevzubahis olmuştu. Vakıflar Genel Müdürlüğü , ‘Osmanlı Coğrafyasındaki Her Şehirde Bir Eser’ projesi ile “Balkanlar’dan Ortadoğu’ya, Kırım’dan Afrika’ya birçok şehirdeki eseri restore” söylemiyle harekete geçmiş, bu kapsamda da Macaristan’dan Peçevi Yakovalı Hasan Paşa Camii ile Sgetvar Sultan Süleyman Camii restore programı içine alınmıştı.
PECS’TE KİLİSELEŞTİRİLEN GAZİ KASIM PAŞA CAMİİ Yakovalı Hasan Paşa Cami’nin yanı sıra Pecs şehrinde bir başka cami daha var: Gazi Kasım Paşa Camii. Fakat şehrin meydanında bulunan ve Pecs şehrinin sembolleri arasında gösterilen cami, sonradan kiliseye çevrilmiş ve hilalinin ortasına büyük bir haç yerleştirilmiş. Macaristan’da Osmanlı’dan kalan en büyük mimari eser olan Gazi Kasım Paşa Camii şu anda kilise olarak kullanılıyor. Caminin kubbesi, Hunyadi Yanoş heykeliyle yüz yüze Pecs’in en kalabalık meydanına bakıyor. Budin Valisi Gazi Kasım Paşa tarafından 1548-1551 yılları arasında yaptırılmış olan cami; altı sütun üzerine oturtulmuş yedi önemli Türk kültür varlıklarından birisi olarak kabul ediliyor ve de etkileyici manzarası nedeniyle turistlerin ilgisini çekiyor. Uzun bir tarihi geçmişe dayanan Türk – Macar ilişkilerinin daha da güçlendirilmesi amacıyla ortak kültür varlıkılarının işlendiği “Kültür Varlıklarımız” konulu pullar her iki ülke tarafından 02.12.2002 tarihinde satışa sunulmuş ve pullarda da Peç’teki Gazi Kasım Paşa Camii ile Tekirdağ’daki Rakoczi Evi’nin fotoğrafları yer almıştı.
AVRUPA KÜLTÜR BAŞKENTLİĞİ İLE BÜYÜK BEKLENTİLER 13 Kasım 2006’da Brüksel’de toplanan Avrupa Birliği Kültür Bakanları tarafından resmen onaylanan bir karar ile İstanbul’un ve Türkiye’nin gelecek dört yıllık gündemi belirlendi ve İstanbul o gün resmen 2010 Avrupa Kültür Başkenti oldu. Jürinin 2006’nın Mart ayında Macaristan’ın Pecs ile Almanya’nın Essen kentleriyle birlikte İstanbul’un 2010’da Avrupa Kültür Başkenti olabilmesi için verdiği karar, 13 Kasım 2007’de onaylandı ve yürürlüğe girmiş oldu. Avrupa Kültür Başkenti fikri ilk kez 1985 yılında dönemin Yunanistan Kültür Bakanı Melina Mercouri tarafından ortaya atıldı ve ilk başkent de Atina oldu. 2000 Yılına gelindiğinde AB bu konuda bir değişiklik yapmaya karar verdi ve bu unvanı hem birden fazla kente, hem de AB Adayı olan ülkelerin kentlerine vermeye başladı. Seçilmekle birlikte dünyanın gözü o kente çevriliyor ve bir yıl boyunca kente gelen turist sayısında çok ciddi bir artış ve buna bağlı olarak da ciddi bir maddi gelir elde ediliyor. AB adaylık sürecindeki Türkiye’nin, bu dönemde bir kültür başkentiyle büyük bir atağa geçmesi ve 2010’da İstanbul’a 15 milyon turistin gelmesi hedefleniyor.