Macarista’da ve Türkiye’de Tarihten Kalan İzler

141Macar ve Türk halklarının yüzyıllar öncesine dayanan ilişkileri, her iki ülkede çeşitli izler bırakarak bugünlere kadar gelmiş. Şimdi, her iki ülkede birbirinden kalan pek çok hatıra bulunuyor.

İstanbul’un fethi sırasında, Macar döküm ustası Urban’ın yaptığı dev topların Bizans surlarını dövmekte kullanıldığı pek çok yerde anlatılır. Her ne kadar bazı kaynaklar bunun doğru olmadığını, Urban Usta’nın toplarının etkisiz kaldığını söyleseler de, Urban Usta’nın adı tarihimize belki de Türk-Macar işbirliğinin öncüsü olarak girmiş bulunuyor.

Türkiye’de iz bırakmış Macarların yanında, Macaristan’da ismi unutulmayan Türklerin ve bıraktıkları eserlerin sayısı da bir hayli fazla. Aslına bakılırsa, bu bir ortak tarihî miras ve her iki ülke bu ortak mirası özenle koruma çabası içinde.

142Macaristan’daki Türk Anıtları

Bir Bektaşi dedesi olan Gülbaba’nın Budapeşte’de bulunan türbesinin şöhretini hemen herkes duymuştur. Ama Macaristan’ın diğer kentlerinde de çeşitli Osmanlı eserleri var. Çoğu 1526-1686 yılları arasında inşa edilen ve bugün bulundukları yerlere renklilik katan bu eserlerden en önemlileri arasında Dunaföldvar kasabasındaki Türk kulesi, Erd şehrindeki Hamza Bey Camii minaresi, Balaton Gölü yakınlarındaki Szabadbattyan’daki Kula kulesi, ve Siklos’daki Malkoç Bey Camii sayılabilir. Peç şehri de Osmanlı eserleri açısından çok zengin: Gazi Kasım Paşa Camii, İdris Baba türbesi, Yakovalı Hasan Paşa Camii ve Memi Paşa hamamının kalıntıları burada. Zigetvar ise özelliği olan bir yer. Ali Paşa Camii’nin, Sultan Süleyman Camii’nin ve Macar-Türk Dostluk Parkı’nın bulunduğu Zigetvar, Kanuni Sultan Süleyman’ın hayatını kaybettiği yer. Söylentilere göre Zigetvar kuşatması sırasında padişahın otağı bugün Dostluk Parkı’nın olduğu yerde kuruluymuş, öldüğünde bedeni İstanbul’a götürülmüş, ama iç organları ve kalbi yakındaki Turbek köyünde defnedilmiş.

143

Halâ faal olan dört Osmanlı hamamından ikisi olan Rudas ve Kiraly ise Budapeşte’de. Son Budin Beylerbeyi Abdurrahman Abdi Paşa’nın mezar taşı, şehit düştüğü yere dikilmiş ve üzerine “Kahraman Düşman” yazılmış. Macarlar, düşmanına kahraman diyebilen bir halk. I.Dünya Savaşı sırasında Galiçya’da ve Macaristan’ın çeşitli bölgelerinde şehit düşen askerlerimizden 480’i, Budapeşte’deki Türk Şehitliği’nde yatıyor. Kale yakınlarında parmaklıkla çevrelenmiş bir de Osmanlı Akıncılar Mezarlığı var. Buda’da, kaleye doğru çıkan yeşil ve sevimli yürüyüş yolunun adı ise “Kemal Atatürk”.

Devami: >>>