Macar sineması yalnız Macaristan’da değil dünya çapında yankı uyandıran, köklü bir geçmişe sahip, dil ve konu açısından kendine has bir dünya kuran, topluma, tarihe, siyasete ve sanata farklı bir bakış atabilen özelliğiyle öne çıkar.
Bu seçkiyle, büyük ustalar yetiştirmiş Macar sinemasının güncel yapımlarına yer veriyoruz.
Mohaç Seferi, Türk-Macar ilişkilerinin başlangıcı olarak kabul edilir. 2026’da 500.yılını dolduruyor.
Dostluk ve işbirliği bunun çok ötesinde…
Urban ustanın topları Fatih’e İstanbul’u aldırdı. İbrahim Müteferika ilk kitabı bastı. Osmanlı Sarayında List’in konserleri iz bıraktı. Bela Bartok’un 1936 Türkiye gezisinin rengi apayrı… Ahmet Adnan Saygun eşliğinde, Bartok 14 yöreden 90 parça kaydı yapar. İki halkın orta asya’ya uzanan ezgi kökenlerini bulur. Anadolu topraklarının konuğu iki Macar özgürlük savaşçısı Rakoczi ve Kossuth’u unutabilir miyiz?
Bir Macar’dan, Karl Polanyi’den söz etmenin tam sırası… Büyük Dönüşüm’ün yayınlanmasının 80.yılı. Türkçemize Ayşe Buğra kazandırdı. İlk baskısı 2021’di. İletişim yayınlarındandı. Son baskısına baktım, İletişim 16. baskı yapmıştı.
Macar dostlarımız bundan pay çıkarabilir: Polanyi, 50‘nin üstünde dile çevrildi. Hiç bir ülkede bu denli ilgi görmedi.
‘’Anti Kapitalist Manifesto‘’ kabul edilen eserinde Polanyi ne der?
Piyasa köktenciliği / bağnazlığı ortamında, piyasanın kendi kendini tamir edebileceği düşüncesi yanlıştır. Bunda hikmet aramak bizi sadece faşizmle buluşturur. Piyasacılığın kendini kurumsallaştırma gayretine karşı, kendi korumak için geliştiren mekanizmalar ortaya çıkar. Bunlara Polayni ‘’Çifte Hareket’’ adını verecektir. Marksist bir çözüm olmadığı için Polanyi ‘’3.Yol’’ deyimine itiraz etmez. Toplum ne kadar karmaşık olursa olsun özgürlük temel olmalıdır. 3.Yol hem ‘’gerçekçi‘’ ,hem de ‘’ ahlaklı’’ olmalıdır.
Polanyi’nin 1944 Nisan’ında yayınladığı eserin ortamını anımsamakta yarar var: Avrupa’nın hemen tamamını kaplamış faşizm, doğuda Marksizm.
2001 baskısında Nobel ödüllü Prof. Stiglitz şunu söyler:
–O, piyasa dediğimiz kurumun ötesini de keşfetti…
Çoğu zaman ‘’es’’ geçiyoruz ama ‘’ piyasa ‘’ denen kurum ama doğrusu olgu tümüyle yapay, kuralını da/kuralsızlğını da insan(lar) yani ‘’ biz’’ belirliyoruz.
Savaş sonrası Almanya ekonomisinin fikri mimarı Prof.Eucken sistemin adını ‘’Sosyal Piyasa Ekonomisi‘’ koymuştu. Bununla piyasanın kendini dengeleyici kurumlarının varlığı, müdahalenin zorunluluğu, bunların hepsini bulmak mümkündü. Yazdığında, tarih Ocak 1946’dı, savaş bitmişti.
‘’Çifte Hareket Hipotezi‘’nin anlamı, bunların savaş içinde, 1944’de söylenmiş olması.
Dost Macaristan’ın entellektüel değeri Polanyi’yi anarken, dostluğun köşetaşı 500.Yıl töreninde Gürer Aykal yönetiminde İzmir Devlet Senfoni Orkestrası ve Bela Bartok’un Anadolu ezgilerinden oluşan bir konseri çok anlamlı olacaktır.
Macar Kültür Merkezi, Macaristan Ulusal Film Enstitüsü’nün hazırladığı ve Macar sinemasının 120 yılını anlatan “Geniş Açı” başlıklı sergiye 29 Nisan – 31 Ağustos tarihleri arasında ev sahipliği yapıyor.
Liszt Enstitüsü – Macar Kültür Merkezi İstanbul, Macar sinemasının doğuşunun 120. yıldönümü vesilesiyle Macaristan Ulusal Film Enstitüsü’nün 2021 yılında açtığı ve Macar sinemasının tarihine kapsamlı bir bakış sunan “Geniş Açı” sergisini daha küçük bir ölçekte mekanına taşıyor.
Kaynak: Liszt Enstitüsü Macar Kültür Merkezi Facebook
Macar sinemasının doğuşu 30 Nisan 1901’de Budapeşte’deki Urania Bilim Tiyatrosu’nda gösterilen “Dans” filmiyle başlar. Macar sinemasının tarihi ise ayrılan, sonra yeniden birleşen ve sonra tekrar ayrılan yollarla, tarihsel olaylar ve yenilikçi teşebbüslerle karakterize edilir. Serginin hedefi, ilk andan itibaren Macar kültürünün önemli bir parçasını oluşturan Macar sinemasının ve film endüstrisinin geçmişinin ve bugününün kapsamlı bir portresini sunmak.
Sergide, sessiz ve sesli sinema dönemi, Macar sinemasının altın çağları, ödüllü çağdaş filmler ve birçok önemli festivalde kazanılan ödüllere dair dikkat çekici bilgiler paylaşılıyor. Ayrıca tarihsel bir perspektiften, başta Hollywood’da olmak üzere uluslararası kariyere sahip Macar sinemacılar, Macar kökenli Oscar ödüllü ve Macaristan’da çalışan film yapımcılarına da yer veriliyor. Dev bir infografik harita, Macar film yapımcılarının göç dalgalarını ve varış noktalarını gösteriyor. Lumière’in ortakları tarafından 1896 yılının Mayıs ayında Budapeşte’de çekilen ilk filmler, sergide benzeri görülmemiş bir kaliteyle seyirciyle buluşuyor.
2022’deki ezici seçim zaferinin ardından üst üste dördüncü dönem için yeniden seçilen Viktor Orban, göç konusundaki sert politikaları, ailelere verdiği destek ve Hıristiyan muhafazakârlığı nedeniyle Amerikan aşırı sağındaki birçok kişi tarafından ‘model’ olarak görülüyor.
Eski ABD Başkanı Donald Trump, cuma günü yayınladığı bir video mesajında Macaristan’ın milliyetçi Başbakanı Viktor Orban ile muhafazakâr ittifakını yenilemeye hazır olduğunu dile getirdi.
Fotoğraf: Carlos Herrero: https://www.pexels.com/tr-tr/fotograf/gunduz-trump-binasi-yakininda-heykel-silueti-936237/
Analistlere göre Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Donald Trump’ın yeniden başkan seçilmesi, Budapeşte-Washington hattındaki gergin ilişkilerini yeniden yumuşatabilir.
Zira, Budapeşte’nin Moskova ile yakın diyaloğu ve Macaristan’ın, İsveç’in NATO üyeliğini onaylamayı geciktirmesi nedeniyle ilişkiler hayli gerilmiş durumda.
Trump, yayınladığı video mesajında, “ABD’nin 47. Başkanı olarak yemin ederek göreve başladığımda Başbakan Orban ile bir kez daha yakın çalışmayı dört gözle bekliyorum. Macar lider harika bir insan.” ifadelerini kullandı.
“Başkan olarak, iki ulusun değerlerini ve çıkarlarını ilerletmek için Başbakan Orban ile çalışmaktan gurur duydum.” diyen Trump, konuşmasının devamında, “Harika bir insan. yasa dışı göçü engelledik, sınırlarımızı koruduk, istihdam yarattık ve geleneklerimizi ve Yahudi-Hıristiyan değerlerimizi savunduk.” sözleriyle Orban’a övgüde bulundu.
Trump’ın mesajı, ABD’nin en önde gelen muhafazakâr toplantısı olan Muhafazakâr Siyasi Eylem Konferansı’nın (CPAC) Budapeşte’deki üçüncü etkinliğinde yayınlandı.
Albayrak Grubu’nun geleneksel olarak düzenlediği Hat Eserleri Sergisi, 2024 Türkiye – Macaristan Kültür Yılı’nda Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de ziyaretçilerini ağırlayacak
Albayrak Grubu’nun geleneksel olarak düzenlediği Hat Eserleri Sergisi, 2024 Türkiye – Macaristan Kültür Yılı’nda Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de ziyaretçilerini ağırlayacak.İSTANBUL (İGFA) – Albayrak Grubu Hat Eserleri Koleksiyon Sergisi, bu yılın ilk Avrupa durağı olan Budapeşte’de 25 hat eserini sanatseverlerle buluşturacak.
2024 yılı, Macaristan ile Dostluk Anlaşması’nın 100. yıldönümü olması nedeniyle Türkiye – Macaristan Kültür Yılı olarak kutlanıyor.
2 Mayıs günü, Yunus Emre Enstitüsü Budapeşte Türk Kültür Merkezi’nde sanatseverlerle buluşacak olan sergiye ilgi yoğun olacak.
Flütte Lelya Bayramoğulları’nın, Sopranoda Simge Büyükedes’in, Arpte Aslıhan Güngör’ün yer aldığı Antalya’nın önde gelen müzik gruplarından Trio Patara, 17 Nisan’da Budapeşte Gelenekler Evi’nde muhteşem bir konser gerçekleştirdi. Yurt dışı turnelerinde Edinburgh’tan sonra Budapeşte’de büyük beğeni toplayan Trio Patara, Türk-Macar Kültür Yılı vesilesi ile Macaristan Gelenekler Evi’nde konser düzenlendi. Trio Patara, dünya müziklerinin yanı sıra kendi müziklerinden de hoş bir seçki sundu.
Trio Patara Facebook sayfası
İLBER ORTAYLI’DAN TAM NOT
Budapeşte Büyükelçisi Gülşen Karanis Ekşioğlu’nun himayesinde gerçekleşen konseri büyük bir hayranlıkla dinleyen izleyiciler, grubun sanatçılarını alkış yağmuruna tutarak kendilerini iki kez sahneye davet etti. Konseri İzleyenler arasında bulunan ünlü Tarih Prof. İlber Ortaylı’da grubu içtenlikle kutlayarak grubun bundan sonraki konserlerinin takipçisi olacağını belirtti.
A weboldalon cookie-kat használunk, amik segítenek minket a lehető legjobb szolgáltatások nyújtásában. Weboldalunk további használatával jóváhagyja, hogy cookie-kat használjunk.OkNoTöbb információ...
![Türkinfo](https://turkinfo.hu/wp-content/uploads/2024/05/rsz_turkinfo_15_png.png "Türkinfo - \")
