![Türkinfo](https://turkinfo.hu/wp-content/uploads/2024/05/rsz_turkinfo_15_png.png "Türkinfo - \")
Macar, Hun ve Türklerin Kadim Kardeşliği
Geçtiğimiz yıl Macar Yılı olarak ilan edilmişti ve bu özel yılda birçok kültürel etkinlikte Macaristan Konsolosluğu ve Büyükelçiliği yetkilileriyle bir araya gelme fırsatı bulmuştum. Bu buluşmalarda Macar yetkililerin önerilerini dikkatle dinledim ve 2025 yılının ilk ayında Budapeşte’ye yapacağım ziyareti, onların tavsiyeleri doğrultusunda şekillendirdim. Macaristan’ın tarihini ve Türk-Macar ilişkilerini daha yakından keşfetmek amacıyla özenle hazırladığım üç günlük bir gezi rotasıyla Budapeşte’de unutulmaz bir kültür yolculuğuna çıktım.
Budapeşte yalnızca sanatın ve tarihin başkenti değil, aynı zamanda Türk dünyasıyla köklü bağları olan bir şehir olarak bilinmektedir. Macaristan kelimesinin dünya genelinde kullanılan karşılığı olan “Hungary”, kökenini Hun İmparatorluğu’na dayandırıyor. Avrupa’nın kalbine hükmeden büyük Türk hükümdarı Attila, bu topraklarda önemli izler bırakmış ve Macar halkı, kökenlerini Hunlar’a ve dolayısıyla Türk tarihine dayandırmaktan gurur duyuyor. Macaristan’ın, Türk Devletleri Teşkilatı’na gözlemci üye olarak katılması da bu derin kardeşliğin günümüzdeki güçlü bir göstergesidir.
Macar Yetkililerin Kardeşlik Mesajları
Macaristan’daki üst düzey yetkililerin yaptığı açıklamalar da bu tarihi bağı doğrular niteliktedir. Macaristan Kültür ve İnovasyon Bakanı János Csák, “Biz Macarlar, kendimizi Orta Asya’dan hatta Orta Asya’nın doğusundan gelen bir Türk milleti olarak görüyoruz.” sözleriyle Macar halkının kökenine dair önemli bir vurgu yaptı. Aynı şekilde, Macaristan’ın Türkiye Büyükelçisi Viktor Matis, “Türk kökenli olduğumuz net bir şekilde ifade edildi.” diyerek iki ülke arasındaki tarihi ve kültürel bağların ne denli güçlü olduğunu dile getirdi.
Macar matematik profesörü Pera Müzesi’nde özel tur düzenleyecek
Pera Müzesi, “Hesaplar ve Tesadüfler” ile “Vera Molnar’ın İzinde” sergileri kapsamında Macaristanlı matematik profesörü Miklos Hoffmann rehberliğinde özel sergi turları düzenleyecek.
Pera Müzesi’nden yapılan açıklamaya göre, 18, 21 ve 23 Ocak’ta gerçekleştirilecek turlar, katılımcılarına sanatın matematik, geometri ve bilgisayar teknolojisiyle ilişkisine dair kapsamlı bir keşif fırsatı sunacak.
İngilizce sunulacak turlarda, sergilenen eserlerin matematik, olasılık, geometri ve bilgisayar teknolojisiyle ilişkilerinin keşfedilmesi hedefleniyor.
PROGRAM: Matematik Profesörü Miklós Hoffmann ile Sergi Turu – peramuzesi.org.tr
Pera Müzesi, algoritma ve bilgisayar sanatının öncü isimlerinden Vera Molnár, Dóra Maurer ve Gizella Rákóczy’nin eserlerine yer veren Hesaplar ve Tesadüfler ile Vera Molnár ve Molnár’dan esinle güncel yapıtlar üreten 16 sanatçıyı bir araya getiren Vera Molnár’ın İzinde sergileri kapsamında Matematik Profesörü Miklós Hoffmann rehberliğinde sergi turları düzenliyor.
Rehberli turlar, sergilenen eserlerin matematik, olasılık, geometri ve bilgisayar teknolojisiyle ilişkisini inceliyor. Aşağıdaki sorulara ve benzerlerine yanıt arıyor:
-İster şekillerin isterse renklerin uzayı olsun, bir düzlemin ya da uzayın dönüşümleri nasıl yakalanabilir?
-Sanat yoluyla Öklidyen olmayan dünyalara ulaşmak mümkün mü?
-Tüm olasılıkları tek bir eserde resmedebilir miyiz?
-Bilgisayar bir ortak yaratıcı mı, yoksa yalnızca bir araç mı?
-Bilgisayar destekli sanatın ilk örnekleri nasıl ve ne zaman ortaya çıktı?
Macaristan’da Yabancı Yatırımların Yüzde 80’i Asya’dan
Macaristan Dışişleri ve Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, 2024 yılında Macaristan’daki yabancı yatırımların en büyük payını Çin’in oluşturduğunu açıkladı. Szijjarto, perşembe günü yaptığı açıklamada Çinli şirketler tarafından gerçekleştirilen yedi projenin, yıl boyunca yapılan toplam yatırım değerinin neredeyse yarısını oluşturduğunu belirtti.
Szijjarto, Facebook’ta yaptığı bir paylaşımda, Güney Kore ve Japon şirketlerinin de önemli projeler açıkladığını belirterek, Asya’nın Macaristan ekonomisinin büyümesindeki itici güç olduğunu vurguladı.
Açıklamaya göre Çin, Güney Kore ve Japonya, Macaristan’daki doğrudan yabancı yatırımların (FDI) yüzde 80’ini oluşturarak 4.000 milyar forintlik (9,97 milyar ABD doları) yeni yatırımla dikkat çekti.
Öğrencilere yönelik interaktif sergi “Made in Hungary” logolu icatları tanıtıyor
Tükenmez kalem, yangın söndürücü, hologram ve Basics programlama dili Macaristan’da yapılan icatlardır. Bu bilgileri “Made in Hungary” (Macaristan’da yapılmıştır) interaktif sergide öğreniyoruz. 10-16 yaş arası öğrencilere yönelik olan sergi TechnoMagicLand Sofya’da açıldı.
İlk günlerde dinamo ve köpükler için sifon, tungsten flamalı lamba ve ışığın geçmesine izin verecek şekilde tasarlanan Litracon gibi Macarlara ait bilimsel keşifler görülebilir.
Macaristan’da icat edilen birçok teknolojik yenilikler de tanıtılacak. İnteraktif serginin konusu olan yeniliklerle ilgili ayrıntılı bilgilere etkinliğin ev sahibinin web sitesinden öğreneblirsiniz. Serginin ortakları Sofya’daki “List” Enstitüsü ve Macaristan’ın Debrecen şehrinden “Agora” Bilimsel Maceralar Merkezi’dir.
Macaristan’da bulunan mezar arkeologları şaşırttı! Tarih kitapları yeniden yazılabilir
Macaristan’daki bir Orta Çağ mezarında, Katniss Everdeen’i andıran bir kadın savaşçının izleri keşfedildi. Yay ve zırh delici ok başı ile gömülen birey, Orta Çağ’da kadınların savaşta yer alıp almadığına dair önemli soruları gündeme taşıdı.
Szeged Üniversitesi’nden bioarkeolog Balázs Tihanyi ve ekibi, Macaristan’ın doğusundaki bir Orta Çağ mezarlığında bulunan bireyin cinsiyetini genetik analizle doğruladı.
Mezarda bulunan eşyalar, bireyin aktif bir yaşam sürdüğüne dair morfolojik kanıtlar ve iyileşmemiş yaralar, bu kişinin savaşçı bir kadın olabileceği ihtimalini güçlendirdi.
ERKEN MEZARININ ÖZELLİKLERİNİ TAŞIYOR
Tihanyi’nin Phys.org’a yaptığı açıklamaya göre, Orta Çağ’da erkekler genellikle aletler, bıçaklar veya kemer tokası gibi işlevsel eşyalarla gömülüyordu.