Ferenc II Rakoczy Yarabsan Çamurunda ne buldu?

Tekirdağ, ihmalkarlık ya da değerinin iyi anlaşılamamasından kaynaklanan hareketsiz bir sağlık turizmi potansiyeline sahiptir. Oysa, insanlar şifa bulmak amacıyla, yüzyıllardır ilin sağlık ve şifa nedeni olan yerlerine yönelmektedir. Bu alanlara en iyi örnek, Avşar içmeleri, Yarabsan çamuru ve Tepeköy maden su kaynağıdır. Bu şifalı suların bulunduğu yerlerden özellikle Yarabsan Çamuru, Türk Macar ilişkileri bakımından önemlidir. Her fırsatta bizim için önemli olduğunu belirttiğimiz Macar dostlarımızın buralarda hatıraları vardır.

Yıllar öncesinde, Macar dostlarımızdan, buraların önemli şifa kaynağı olduğunu dedelerinden duyduklarını öğrenince şaşkınlığımı gizleyememiştim. Benim kimseden duymadıklarımı anlatmışlardı. Araştırmasını yaptığımda, bu merkezdeki suların daha çok şifalı su adıyla bilinen “ Oligometalik “ su grubuna girdiğini öğrenmiştim. Killi Çamurun oluşturduğu Yarapsan çamur alanı diğer çamur alanları gibi yüzyıllardır kullanılmaktaydı. Ama, biz elimizdeki bu hazinenin farkında değildik.

Sürgün yıllarını Tekirdağ’da geçiren Macar Prensi Ferenc II. Rakoczy , 1720 yılında geldiği Tekirdağ’da, üç ay gibi kısa süre içinde çamurunun yararını duymuş ve bundan yararlanmıştı. Romatizma ağrılarından çok ızdırap çeken Prens, en sadık adamı ve kalem müdürü, Macar Edebiyatı’nın Goethe’si sayılan, Rodosto’nun sosyal yaşamı hakkında bize ayrıntılı bilgiler veren, “ Türkiye Mektupları “ adlı eserin yazarı Mikes Kelemen’le birlikte on yıl kadar Yarabsan çamuruna giderek acılarını dindirmiştir. Her dönemde, bir çok ziyaretçisi bulunan çamur alanı , Grek papazlarının iyi bir geçim kaynağıydı da. Bu alanlarda bulunan papazlar, para kazanmak amacıyla once suyu okurlar, daha sonra da çamura yatılırdı.

Günümüzde bile, çevre köylerden buralara gelip, sağlık amacıyla yararlanan kişilere rastlanmaktadır. Bilindiği gibi, magnezyumlu, sülfatlı ve bikarbonatlı radyoaktivitesi bulunan sular, böbrek, bağırsak tembelliği, eklem ve romatizmal rahatsızlıklara iyi gelmektedir. Yarapsan çamur alanı da bu tür özelliklere sahiptir. Çamur banyolarında, deriden emilen mineral ve elementlerin vücutta gereken etkiyi gösterdikleri bilinmektedir. Bu özellikleri dikkat çeken çamur ve su bilimadamları tarafından incelenmiş, bilim dünyasına tanıtılmıştır. Kimyasal analizleri labaratuvar koşullarında yapılan Yarabsan çamuru’na bir çok insanın ve Tekirdağ için ayrı bir yeri olan Ferenc II Rakoczy’nin sağlık amacıyla gitmesinin nedenlerini yapılan araştırmalar teyit etmektedir. Radyoakitivtesi son derece düşük olan çamur, dermatolojik koruyucue, kozmetik dejeneratif romatizmal tedavi amaçlı kullanılabilecek Peloid çamur,mineral açısından çok zengindir. İnsan sağlığı bakımından sayısız yararları olan çamur alanı aynı zamanda Türk Macar ilişkilerinde Rakoczy’nin anılarını taşıyan bir yer olarak da ayrı bir önem arzetmektedir. Bu alanlarda yapılacak, projesini düşündüğümüz düzenlemelerle, hem sağlık turizminin canlandırılması, hem de Macar dostlarımızın anılarının yaşatılması giderek önemli hale gelmektedir.

30.04.2009 tarihinde “Yarabsan Çamuru projesini hayata geçireceğiz “ diye söz veren Sayın Belediye Başkanımızın verdiği sözün gerçekleşmesini diliyoruz… Çok yakında, Macaristan’dan aldığım davet üzerine konferans vermek amacıyla Macaristan’a gideceğim, Macarlar’ın bu alanlarda yatırım yapmak istediklerini yakınen bilmekteyim. Bu nedenle, yarabsanı da içeren konferansımda, bu konuya özellikle değineceğim. Bundan sonraki yazımda, Macar Dostlarımıza bir Tekirdağ’lı olarak duyduğum bağlılığın göstergesi olan kültürel çalışmalarımı sizlerle paylaşmaya çalışacağım.

2011-07-11
Ibrahim Uzun