Ünlü Macarlar: Andrew Grove – Dünya devi Intel’i yaratan Macar

Andrew Grove dünya devi Intel’in kurucusu ve aynı zamanda dünya mikro elektronik ve bilgisayar dünyasının da en önemli isimlerindendir. Ama onun Macar olduğunu az insan bilir.

Andrew Grove yani András Gróf 1936’da Yahudi asıllı orta halli bir ailenin çocuğu olarak Budapeşte’de doğmuştur. 1956’da, yani Macar ayaklanması sonucu gerçekleşen Sovyet işgali sonrası ülkeyi terk edinceye değin András Gróf sadece savaşın dehşetini toplama kamplarını yaşamakla kalmamış, savaş yıllarında kızıl hastalığı nedeniyle neredeyse tamamen sağır olmuştur. Kimya sektöründe çalışmakta olan András Gróf 1956 ayaklanması nedeniyle ülkeden kaçmak zorunda kalmış ve Amerika’ya yerleştikten sonra da Andrew Grove adını almıştır.

Andrew Grove

1960 yılında New York Üniversitesinden birincilikte mezun olmasının ardından doktora yapmaya başlamış ve doktorasını üç yıl içinde Berkeley’de tamamlamıştır. Ardından Fairchild Semiconductor araştırma laboratuarında çalışmaya başlayan Andrew Grove yarı iletlenler konusunda kısa sürede uzman bir isim haline gelmiştir.

Bu araştırma kurumunda onunla aynı ekipte çalışan entegre devrelerin keşfeden bilim adamlarından biri olan fizikçi Robert Noyce, ve yine fizikçi ve kimyacı olan Gordon Moore ile birlikte daha sonra İntel şirketini kurmuşlardır.

1968 yılında kurulan Intel kısa sürede yarı iletkenler piyasasında bir dünya devi haline gelmiştir.

Üç arkadaşın kurdukları bu şirkete önce “Moore Noyce” adını vermek istedikleri rivayet edilir. Ama İngilizce telaffuzu “Fazla Gürültü” (more noise) anlamına da gelen bir elektronik sektör şirketinin işin başında olumsuz etki yapabileceğini düşünmüşler ve şirkete Intel (Integrated Electronics Corporation) adını vermişlerdir.

Andrew Grove, Robert Noyce, Gordon Moore

15 Kasım 1971 yılı hem Intel ve hem de dünya bilgisayar sektörü tarihinde bir dönüm noktasıdır. Bu tarihte şirketin piyasaya sürdüğü mikro işlemci 4004 bir devrim anlamına gelmektedir. Bir tırnak büyüklüğünde olan bu mikro işlemci 1946’da üretilen ve bir oda büyüklüğünde olan ilk bilgisayarın tüm gücüne ve kapasitesine sahiptir. Her ne kadar gerçek PC’ler yetmişli yılların ortalarından itibaren üretilmeye başlanmış olsalar da, bilgisayar sektörünün başlangıcı Intel 4004’ün üretildiği tarih kabul edilir.

Grove liderliğinde İntel inanılmaz bir başarı grafiği yarattı. Bir yandan her geçen yıl daha yetkin mikrochipler planlarken, diğer yandan da bunların üretim teknolojisini geliştirdi. Grove 1979’da şirketin genel müdürü, 1987’de de CEO’su oldu. 1997’de hem genel müdür, hem yönetim kurulu başkanı ve hem de CEO görevine getirildi. 2005 yılında Şirket Yönetim Kurulu başkanlığını devretse de, diğer aktif görevlerini sürdürdü.

Intel çığır açan küçük bir şirket olarak başladığı yürüyüşünde bir dünya devi haline geldi. Bilgisayar sektörünün en önemli mikro işlemcileri mesela 386 ya da Pentium Grove döneminde üretilmeye başlandı.

Grove ise bir yandan dünya devini yönetirken, diğer yandan da makaleler yayınladı. Sektöre yön veren makaleleri 40 dergide yer aldı. Kitapları sektörün hem teknolojisine ve hem de üretim ve yönetim kademelerine yol gösterdi. Only the paranoid survive adıyla yayınlanan kitabı bir şirket yöneticisinin hem ABD’de ve hem de tüm dünyada en çok alıntı yapılan kitabı oldu.

New York Üniversitesinde, Worcester Polytechnic Enstitüsünde ve Harvard Üniversitesinde fahri doktorluk unvanına layık görüldü.

1997’de Time dergisi tarafından “yılın insanı” seçildi.

58 yıllık evliliğinde iki kız çocuk ve sekiz torun sahibi olan Andy Grove 2016 yılında 79 yaşında hayata veda etti.

Türkinfo

Macaristan Ankara Büyükelçiliğinin desteğiyle hazırlanmıştır.