Tartışma İngiliz satranç ustası Nigel Short’un bir demeciyle başladı. Dünya sıralamasında bir ara üçüncülüğe kadar yükselen Short New in Chess dergisine verdiği bir demeçte satranç üzerine konuşurken şöyle dedi: “şurası kesin ki, kadınlar o kadar iyi satranç oynayamazlar. Çünkü onların beyinleri farklıdır” Gazetecinin bu ayrımcılık kokan “tehlikeli” tez üzerine soru sormaya devam etmesi üzerine de “bu bir olgu ve toplumun bunu kabul etme olgunluğunu artık göstermesi lazım”.
Ve beklendiği gibi bu açıklama büyük bir tartışma yarattı.
Dünya kadınlar satranç şampiyonluğu listesinde 26 yıl boyunca aralıksız birinci sırada olan ve artık uluslararası yarışmalardan geri çekilen Macar satranç ustalarından Judit Polgár da bu tartışmada sessiz kalmadı. Polgár sosyal medyada şunları yazdı: “Evet, kadınlar ve erkekler şüphesiz ki aynı değil, ancak farklı yollardan geçerek ve farklı mücadeleyle erkeklerle aynı sonuçlara ulaşabilirler”.
Acaba bu tezlerden hangisi doğru?
Nigel Short “kadınlarla erkekler aynı olmak zorunda değiller ki?” diyor. “Ben mesela eşimin duygu zekâsına hayranım ve bunu söylüyorum da. Ama o da mesela arabayı garajdan çıkarmak isterken bana yardım eder misin derken bundan gocunmuyor.”
Judit Polgár ise Nigel Short’un söylediklerinin “kadın erkek zekasını” karşılaştırmak için yeterli olmadığı kanısında. Kadın olmasına rağmen erkekler satranç dünya yarışmalarında da yer alan ve erkekler ve kadınlar karma dünya sıralamasında da dünya sekizinciliğine kadar yükselen Polgár sadece kendi yaşamının bile Nigel Short’un tezini tekzip ettiğini düşünüyor.
Nigel Short ve Judit Polgár kariyerleri boyunca pek çok kez karşı karşıya gelmişler. Bu karşılaşmalardan sekizini Judit Polgár kazanmış. Short ise Polgár‘a karşı sadece üç galibiyet elde edebilmiş. Beş kez de berabere kalmışlar.
Tarık Demirkan