Nigar Hanım – İlk kadın şairlerimizdendir. Macar asıllı Osman Paşanın (Farkas Sándor) kızıdır

“1896 yılında İstanbul’da doğdu. Babası Macar asıllı 1848 Macar İhtilali mültecilerinden Osman Paşadır. Asıl adı Farkas Sandur’dur. Kırım savaşı sırasında Osmanlı ordusunda yaverlik yapmış sonra müslüman olmuş, osmanlı Nihalî adını almıştır. Nigar Hanım yazılarını babasının ismini kullanarak Nigar Binti Osman imzasıyla yazardı. Osman Paşa kızına zamanın Ebüllisanı olarak tanınan (dil babası) Şükrü Efendi’yi hoca olarak tutmuştur. Nigar Hanım Şükrü Efendi’den, Türkçe, Arapça, Farsça dersleri almıştır. Osman Paşa, Nigar hanımı daha sonra Kadıköy’deki Fransız okuluna gönderdi, burada Fransızca öğrendi, özel öğretmenlerden de Almanca, Yunanca öğrenmiş tüm bu dilleri bilmesi o ülkelerin edebiyatını izlemesini sağlamıştır.

Öndört yaşında şiir yazmaya başlamıştır. İlk şiirini erkek kardeşinin bir araba kazasında ölümünden sonra yazmıştır. Nigar Hanım şiirleri zamanın gazetelerinde dergilerinde yayımlanmıştır. Bu şiirler Birinci Efsus, İkinci Efsus, Aks-i Sadâ adındaki kitaplarda toplamıştır. Fitnat hanım divan edebiyatı geleneğine uygun şiirler yazmıştır. Batı edebiyatı geleneğine uygun şiirler yazmıştır. Batı edebiyatını kültürünü çok iyi bilmesi nedeniyle batıdaki edebi gelişmeleri, edebiyat akımlarını yakından izleme olanağı bulmuştur. Fakat batıdaki bu gelişmelerden yeniliklerden etklilendiğini söylemek zordur. Anlatım ve dilindeki sadelik aramak boşunadır. Biçim ve dilde her zaman eskiye bağlı kalmıştır. Bununla birlikte N.Kemal, Abdülhak Hamid ve Recaizade Mahmut Ekrem, Tevfik Fikret, Cenâb Şehabeddin’den etkilenmiştir. Şiirlerinde genellikle hüzün ve acı vardır. Özel yaşamında mutsuz olması eşinden ayrılmak zorunda kalması şiirlerindeki lirizmi öne çıkaran nedenlerdendir. Zamanın şairlerinde görülen anlatımda ürkeklik, kadın kişiliğini yok sayma Nigar Hanımda da görülür. Üretken bir kadın olan Nigar Hanım makaleler, şarkılar, oyunlar ve şiir çevrileri yapmıştır. Nigar Hanım’ın en ünlü bilinen eseri Aks-i Sadâdır.Bu kitaptaki şiirler,konu anlatım ve şiir tekniği açısından önceki şiirlerinden daha iyidir. Şiirleri ünlü besteciler tarafından bestelenmiştir. Nigar Hanım’ın eserleri : Efsus(Yazlık, şiirler 1.cilt 1886 2. Cilt 1890), Niran (Ateşler, şiirler 1896),Aks-i Sada (Yankı, şiirler 1900) Safahat Kalb (gönül Safhaları, düzyazı halinde aşk mektupları 1901), Elhan-ı Vatan (Vatan Nağmeleri, yazıları 1916) Girive (tepe, dram 3 perde 1912) Batı şiirinden yaptığı çevriler, ölümden sonra yayınlanan Nigar binti Osman, Hayatının Hikâyesi (günlük biçimi anılar 1959) Nigar Hanım 1 Nisan 1918 yılında İstanbul’da öldü. Rumeli hisarındaki Kayalar mezarlığında gömülüdür.

Kép: wikipédia