Macaristan’da “savaş tehlikesi” gerekçesiyle ilan edilen OHAL’in ardından alınan ilk tedbirler Başbakan Viktor Orban tarafından sosyal medya üzerinden yayınlanan bir videoyla açıklandı.
Orban, sınırlarının ötesindeki savaşın bir süre daha devam edeceğini ve Avrupa Birliği tarafından uygulanan ambargo politkasının da değişmeyeceğini öngörerek ulusal ekonomi düzeyinde ciddi önlemler alındığını duyurdu.
Macaristan’da bankalar, sigorta şirketleri, market zincirleri, enerji ve ticaret şirketleri, telekomünikasyon ve havayolları şirketleri için ek vergiler getirildi.
Orban bu vergilerin 2022 ve 2023 yılları için geçerli olmasının planlandığını söyledi.
Bu özel vergilerin miktarı ve ayrıntıları hakkında ise henüz bir açıklama yapılmadı.
Vergilerin tam olarak hangi şirketleri kapsayacağı konusunda da bir liste yayımlanmadı.
Özel vergi neden gerekiyor?
Başbakan Orban savaş, artan enflasyon ve yükselen faiz oranları nedeniyle söz konusu sektörlerdeki şirketlerin kârlarının olağanüstü oranda arttığını ve bu nedenle de onlardan toplumsal sorumluluklarını yerine getirmelerinin beklendiğini vurguladı.
Macar ekonomisinin en önde gelen şirketlerinin vergilendirildiği bu yeni önlemler paketiyle ciddi bir kaynak aktarımı sağlanacağı hesapları yapılıyor.
Başbakan Orban toplanan bu yeni kaynakla “Hane Fonu” ve “Savaş Fonu” adı altında iki ayrı fon kurulacağını açıkladı.
Bu fonlardan ilki hanelerde vatandaşlar tarafından tüketilen elektrik, doğal gaz ve su hizmetleri için gelen faturalardaki artışın bir kısmının devlet tarafından karşılanması amacıyla kullanılacak.
Macaristan’da bir süredir vatandaşların evlerinde tükettikleri komünal hizmetlerin faturalarının bir kısmı zaten devlet tarafından üstleniliyordu. Yorumcular enerji fiyatlarının artması nedeniyle bu uygulamanın devlet üzerinde çok büyük bir yük oluşturduğunu saptıyorlardı. Hane fonu işte devlet üzerindeki bu ek gideri yeni özel vergi yoluyla büyük şirketlere aktarmayı amaçlıyor.
Savaş fonu ise ulusal savunma sanayinin güçlendirilmesini amaçlıyor. Macaristan bir süredir savunma sanayisini güçlendirmek için Türkiye de dahil pek çok ülkeyle işbirliği faaliyeti içinde.
Basına yansıyan haberlere göre Macaristan, Türkiye’de üretilen İHA ve SİHA’lara ilgi gösteriyor.
Öte yandan Macaristan hüklümetinin Alman savunma sanayii ile de ortak zırhlı araç üretimi projelerinin artık hayata geçirilme aşamasında olduğu da biliniyor. Savaş Fonu’nun işte bu çalışmaların da mali kaynağını oluşturması bekleniyor.
Tarık Demirkan – BBC