Macaristan’da meteoroloji yetkilileri yanlış hava durumu tahmini nedeniyle görevden alındı

Macaristan’ın en büyük milli bayramı olan 20 Ağustos’ta ulusal çapta düzenlenecek kutlamalar kapsamında başkent Budapeşte’de yapılması planlanan havai fişek gösterisi, meteorolojinin “yağmur ve fırtına olacak” tahmini üzerine 27 Ağustos’a ertelendi.

Ancak havai fişek gösterisinin planlandığı saatlerde tahmin edilen yağmur ve fırtına gerçekleşmeyince, Meteoroloji Genel Müdürü Kornelia Radics ve yardımcısı Gyula Horvath dün görevden alındı.

Kararı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Laszlo Palkovics kamuoyuna duyurdu.

Hükümet yanlısı medya, yanlış hava durumu tahmininin sorumlularından hesap sorulmasını istemişti.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, havai fişek gösterisinin iptali sonrası açıklama yapmış, eldeki veriler üzerinden hazırlanan modellerin büyük olasılıkla fırtınaya işaret ettiğini açıklamıştı.

Kurum, raporlarını da bu yüksek olasılık üzerinden hazırladığını belirtip, yanlış tahmin için özür dilemişti.

Sonuçta bilimsel modelleme yapılsa da, hava durumu bir tahmin işiydi ve gösterileri iptal edenler meteoroloji yetkilileri değil, organizatörlerdi.

Meteoroloji yetkilileri, “Biz uzmanlık kuruluyuz, icracı değiliz” diyorlardı.

Tepkiler ne oldu?

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün 15 daire başkanı, kurumun en üst düzey iki yetkilisinin görevden alınması üzerine bir bildiri yayımladı.

Daire başkanları, kurumun üzerinde büyük bir baskı oluştuğunu vurgulayarak hükümetin kararını protesto etti.

Daire başkanları ayrıca 2006 yılında havai fişek gösterisinin başladığı anlarda ansızın kopan ve gösterileri izleyen 6 kişinin ölmesine ve onlarca kişinin yaralanmasına neden olan fırtınayı hatırlattı.

O tarihten sonra meteorolojiden kutlamalar öncesi rapor istendiğini vurgulayan daire başkanları bu yılki kutlamalar için de hava durumu modelleri hazırladıklarını ancak bu tür tahminlerde her zaman bir esneklik payının var olduğunu kaydetti:

“Biz sahip olduğumuz verileri en iyi şekilde değerlendirip görevimizi yaptık. Şimdi bu modelleri bağımsız kurumlar incelesin; hatamız var mı, yok mu saptansın. Soruşturma sonuçlanana kadar da görevden alma kararı iptal edilsin.”

20 Ağustos’un önemi

20 Ağustos, Macar devletinin 1000 yılındaki kuruluşunun yıl dönümü olarak kutlanıyor. Farklı tarihsel dönemlerde farklı yoğunlukta da olsa her dönem kutlanan bayram, ulusal ve geleneksel değerlerin çok öne çıktığı Başbakan Viktor Orban döneminde özellikle büyük etkinliklere sahne oluyor.

Bu yılki kutlamalarda da şimdiye kadarki en görkemli havai fişek gösterilerinin yapılacağı duyurulmuştu. Bu gösterilerin maliyeti Parlamento’da da gündeme gelmiş, hükümet muhalefetin bu konudaki sorularını yanıtlamamıştı.

Muhalefet ekonomik kriz nedeniyle bu yıl gösteriler için harcanacak paranın sosyal projeler için değerlendirilmesini önermiş ancak öneri hükümet tarafından kayda değer bulunmamıştı.

Tarık Demirkan – BBC