Macar Mimarların Tasarımları Türkiye’de!

Macarların Tasarımları Türkiye’de, Geç Osmanlı’dan Erken Cumhuriyet Türkiye’sine Macar Mimarların Gerçekleştirilmemiş Projeler

4-25 Şubat 2021
4-25 February 2021

Doğan Taşdelen Çağdaş Sanatlar Merkezi
Doğan Taşdelen Contemporary Arts Center

Macar mimarların ilgi gören sergisi Ankara’ya geliyor!
Macar Mimarların Tasarımları Türkiye’de!

Macar Kültür Merkezi, Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminden Cumhuriyetin ilk dönemine, Türkiye’de Macar mimarların gerçekleştirilmemiş projelerini gündeme taşıdığı sergisini İstanbul’dan sonra Ankara’da açıyor.

Macaristan ve Türkiye’den araştırmacı ve akademisyenlerin işbirliğiyle hazırlanan ve Tunsgram’ın desteğiyle gerçekleşen sergi, 4 – 25 Şubat 2021 tarihlerinde Çankaya Belediyesi Doğan Taşdelen Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde ziyaret edilebilecek.

Macar Kültür Merkezi, “Macarların Tasarımları Türkiye’de, Geç Osmanlı’dan Erken Cumhuriyet Türkiye’sine Macar Mimarların Gerçekleştirilmemiş Projeleri” isimli ilgi gören sergisini Ankara’ya taşıyor. Sergi, Osmanlı İmparatorluğu’nun 19. yüzyıldaki son döneminden 20. yüzyılın ilk yarısındaki Türkiye’ye, ülkenin mimarlık çevresinin önemli bir değişim geçirdiği döneme tanıklık ediyor.

Macaristan ve Türkiye’den akademisyen ve araştırmacıların hayata geçirdiği sergi, dönemin yeni başkenti Ankara’nın inşası başta olmak üzere Türkiye’de modernist hareketin yaratıcılarının profilini çıkartırken ziyaretçileri bu dönem hakkında düşünmeye sevkediyor.

Cumhuriyet’in ilk döneminde çalışmaları iyi bilinen çok sayıda Alman, Fransız ve Avusturyalı mimarın yanında büyük oranda Macar bilim insanı ve profesyonellerinin çalışmalarının da etkisi vardır. Sergi, Osmanlı İmparatorluğu’nun son ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk döneminde, ünlü Macar mimarlar tarafından yapılan, daha önce hiç bu formda bir arada bulunmamış ve hayata geçmemiş bina planları ve projelerini birbiriyle iletişimli bir şekilde bir araya getiriyor. Ayrıca bu sergiyle sunulan projelerin, tarihi bir çerçeve içerisinde dönemin Alman-Türk mimarlık ilişkileriyle de karşılaştırılması hedefleniyor.

Sergi ziyaretçilerin, İstanbul ve Ankara’nın önemli konumdaki simgesel yapıları için tasarlanan binaların çizimlerine baktığında bu projelerin eğer gerçekleştirilmiş olsaydı nasıl dururdu diye hayal etmelerine de imkan sağlıyor.

Sergide, Gül Baba Türbesi Mirasını Koruma Vakfı’nın desteğiyle, bu projeleri canlandırmak için hazırlanan bir video dizisi bulunurken, ziyaretçiler bir anket sayesinde bir mimarlık jürisindeymiş gibi hayata geçmesi istediği yapıya oy verebilecek. Ayrıca sergide Mimar Kemaleddin Bey, Sedad Hakkı Eldem, Zühtü Başar, Ekrem Hakkı Ayverdi gibi dönemin önemli Türk mimarlarının da projeleri gözden geçiriliyor.

Türkiye, Macaristan, İtalya ve Almanya’da titiz bir arşiv taraması sonucu hazırlanan sergiye Budapeşte Teknik ve Ekonomi Üniversitesi Mimarlık Tarihi ve Tarihi Eserlerin Koruması Anabilim Dalı, İstanbul Macar Kültür Merkezi, Yıldız Teknik Üniversitesi ve Türk Mimarisi Araştırma Merkezi‘ni temsil eden; Dr. Gergő Máté Kovács, Dr. Gábor Fodor, Prof. Dr. Nur Urfalıoğlu, Yrd. Doç. Dr. Zafer Sağdıç, Mehmet Emin Yılmaz, Orkun Dayıoğlu ve Dr. Péter Rabb gibi alanında önemli isimlerin yoğun bir katkısı oldu.
Çankaya Belediyesi’nin ev sahipliğinde ve Tunsgram’ın desteğiyle gerçekleşen sergi, Doğan Taşdelen Çağdaş Sanatlar Merkezi Eren Eyüboğlu Sergi salonunda hafta içleri 10:00 – 16:00 saatleri arasında ziyaret edilebilecek.

Macar mimarların sergide yer alan, proje olarak sunulmuş fakat hayata geçmemiş projeleri:
* 1856 – Imre Henszlmann: Kırım Savaşları’nda şehit düşen İngiliz askerlerini anmak üzere İstanbul’da kurulacak bir kilisenin proje yarışmasına teslim edilmiş olan tasarımı, Soli Deo Gloria takma ismiyle – Beyoğlu, İstanbul
* 1937 – József Vágó: TBMM binası tasarım yarışması – Çankaya, Ankara
* 1937 – Alfréd Bardon ve Károly Dávid: Karaköy’deki Uluslararası Liman Ziyaretçi Salonu proje yarışması için teslim edilmiş olan, ‘Yelken’ isimli proje – Karaköy, İstanbul
* 1938 – Ferenc Hillinger: İstanbul Boğaziçi’nde bir konutun taslak krokisi – İstanbul
* 1956 – LAKÓTERV (István Janáky, József Körner, Péter Molnár, Antal Vass ve István Zilahy): Kavala Oteli projesi – Fenerbahçe, İstanbul
* 1957 – LAKÓTERV (István Janáky, György Jánossy, Olga Mináry, Lajos Zalaváry): İşhane (apartman ve ofis binası) – Ulus, Ankara

Macar Kültür Merkezi hakkında:
Macar Kültür Merkezinin amacı, Macar kültürü, eğitimi ve biliminin üstün başarılarının uluslararası düzeyde yaygınlaştırılmasında özel bir rol oynamaktır. Dünyanın yirmi dört farklı ülkesinde yirmi altı adet Macar Kültür Merkezi faaliyet göstermektedir. Yurtdışındaki bu kültür ağı, Macaristan’da ve yurtdışındaki Macarların kültürel değerlerini, ilişkilerini besler ve inşa eder. Ayrıca bir diğer amacı, Macaristan’ın ve Macar ulusunun kültürel başarılarını ve değerlerini tüm dünyaya sunmaktır. Merkezler, Macaristan’ı modern bir ülke olarak tanıtmayı, en modern kültürel eğilimlere ayak uyduran, yaratıcılığa ve kültürel çeşitliliğe vurgu yaparak geleneksel değerlerine saygı duyan ve onları beslemeyi amaçlayan bir ülke olarak temsil eder.

İstanbul Macar Kültür Merkezi hakkında:
Macar kültür faaliyetlerini hayata geçirecek yurt dışındaki ilk devlet kurumu, Macar Bilim Enstitüsü adıyla İstanbul’da açılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nun başkentinde ortak tarihe yönelik ve arkeolojik araştırmalar neticesinde kurulan enstitü, yönetim kurulu açılış toplantısını ilk kez 21 Kasım 1916’da gerçekleştirmiştir. Bu tarih böylece, kurumsallaşmış Macar kültür diplomasisinin doğum günü olarak kabul edilmektedir.

Ayrıntılı bilgi ve söyleşi talepleriniz için;
Can Koç – cankoc@mfa.gov.hu / 0537 365 50 72
Adres – Macar Kültür Merkezi, İmrahor Cad. No:23 B Blok, Kağıthane / İstanbul
Facebook – www.facebook.com/macarkulturmerkezi
Twitter – www.twitter.com/MacarKultur
Instagram – www.instagram.com/macarkulturmerkezi
YouTube – Macar Kültür Merkezi
Websitesi – www.macarkulturmerkezi.com

Kaynak: kultursanat.cankaya.bel.tr