Macar Kültür Merkezi 1. Dünya Savaşı döneminde kadınların yaptığı kahramanlıkları bir sergiyle anıyor
Macar Kültür Merkezi, 1. Dünya Savaşı zamanında erkeklerin savaştığı esnada kadınların yaptığı “kahramanlıkları” bir sergide bir araya getiriyor. Kadınların Macaristan’da hayata geçirdiği faaliyetlerin yanında Türkiye’deki çalışmalarına da yer veren sergi 18 Nisan – 28 Mayıs 2021 tarihleri arasında gezilebilecek.
1. Dünya Savaşı, sadece orduların savaşması sebebiyle değil, aynı zamanda tarafların kazanmak uğruna tüm toplumu seferber etmesi nedeniyle yaşanan ilk modern savaştı. Bu durum Macaristan için de geçerliydi ve savaşa sadece yetişkin erkekler değil, o zamanlar sayısı 11 milyon civarında olan kadınlar da katıldı.
Silahlı mücadelelere, bazı dikkat çekici ama çok nadir istisnalar hariç, sadece erkekler dahil olduysa da kadınlar çok önemli görevler üstlendi. Erkeklere moral vermek ve yaralılara bakmak zaten geleneksel bir durumdu. Buna ek olarak, cepheye gönderilen milyonlarca erkeğin yerine ekonomik alanda birilerinin çalışması gerekiyordu. Çünkü gittikçe uzayan savaş sırasında üretimin devamlılığı kritik rol alıyor ve üretilen ürünlerin çoğu orduya yollanırken cephe gerisindeki temini zorlaşıyordu. Doğal olarak bu durum kadınların ailelerinin ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmasına sebep oldu.
Fakat cephe gerisi sadece maddi sıkıntılarla değil, manevi anlamda da acılarla doluydu; oğul, ağabey, eş veya sevgili için endişe taşınıyordu. Kadınlar sevdikleri için, sağlam dönmesini ümit etmek, esir düştüğüne üzülmek, yaralı, sakat veya hasta olarak gelir diye korkmak gibi karmaşık duygular içindeydi. Şehit olanlar içinse yüzbinlerce kişi yas tutuyordu. Kadınların savaş için yaptığı fedakarlık, ülkeleri için kanlarını döken erkeklerden farklıydı fakat savaşın özelliklerine bakılırsa bunun kadar gerekliydi.
Sergi kadınların bu çabalarını çoğu daha önce sergilenmeyen arşiv fotoğrafları ve objeler üzerinden anlatıyor. Serginin küratörleri; Viyana Macar Tarih Enstitüsü Başkanı Iván Bertényi, Paris Macar Kültür Merkezi Direktörü Zita Bodnár, fotoğraf sanatçısı ve tarihçi Károly Kincses.