15 Mart Macar bağımsızlık savaşının başladığı tarihtir. 1848 yılında Avusturya monarşisine karşı aralarında büyük şair Sándor Petőfi’nin de bulunduğu bir grup gencin gösterisiyle başlayan ayaklanma, bağımsızlık savaşına dönüşür.
Daha sonra savaş kaybedilse de, bağımsızlık savaşı, Macarların ulusal bilincinde asla silinmeyecek anılar bırakır.
Macarların bağımsızlık gününü içten dileklerimizle kutluyoruz.
Yüreğimde bir kaygı var
Yüreğimde bir kaygı var,
yatakta yastıklar arasında ölmek!
Melun çıyanın dişlediği
bir çiçek gibi solmak!
Bomboş, terk edilmiş bir odada
boşuna tükenmek bir mum gibi.
Böyle ölüm verme bana,
böyle ölüm verme tanrım!
Ağaç olayın yıldırımın parçaladığı!
Kasırganın kökünden çıkarıp yıktığı!
Kaya olayım, dehşetli gök gürültüsüyle
Dağdan ovaya çığ gibi düşen!
Ve tüm köle halklar
“yeter!” deyip savaşa soyunduklarında,
kızaran yüzlerle, kızıl bayraklarla,
ve dillerinde
doğudan batıya söylenen
sancaklarındaki şu kutsal türküyle;
“Özgür bir dünya için!”
Zulme karşı savaşa durduklarında,
Orada düşeyim ben,
Savaş alanında!
Orada aksın gençliğim toprağa!
Ve tebessüme duran son sözümü
çeliğin çınlaması bastırsın,
borazan sesi, topların uğultusu!
Ve cesedimin üzerinden
uçan kısraklar
Nallarıyla parçalayarak süzülsünler
dolu dizgin kazanılan zafere doğru!
Ve eğer bir gün gelirse büyük tören günü,
oradan toplasınlar dağılmış kemiklerimi
Ellerde taşınan nazlı bayraklardır,
dudaklarda yas türküsü,
şehitler ortak mezara gömülecekler
onlar senin için öldüler, ey dünya özgürlüğü!
Sándor Petőfi
Çeviri: Tarık Demirkan
EGY GONDOLAT BÁNT ENGEMET…
Egy gondolat bánt engemet:
Ágyban, párnák közt halni meg!
Lassan hervadni el, mint a virág,
Amelyen titkos féreg foga rág;
Elfogyni lassan, mint a gyertyaszál,
Mely elhagyott, üres szobában áll.
Ne ily halált adj, istenem,
Ne ily halált adj énnekem!
Legyek fa, melyen villám fut keresztül,
Vagy melyet szélvész csavar ki tövestül;
Legyek kőszirt, mit a hegyről a völgybe
Eget-földet rázó mennydörgés dönt le…
Ha majd minden rabszolga-nép
Jármát megunva síkra lép
Pirosló arccal és piros zászlókkal
És a zászlókon eme szent jelszóval:
”Világszabadság!”
S ezt elharsogják,
Elharsogják kelettől nyúgatig,
S a zsarnokság velök megütközik:
Ott essem el én,
A harc mezején,
Ott folyjon az ifjui vér ki szivembül,
S ha ajkam örömteli végszava zendül,
Hadd nyelje el azt az acéli zörej,
A trombita hangja, az ágyudörej,
S holttestemen át
Fújó paripák
Száguldjanak a kivivott diadalra,
S ott hagyjanak engemet összetiporva.
Ott szedjék össze elszórt csontomat,
Ha jön majd a nagy temetési nap,
Hol ünnepélyes, lassu gyász-zenével
És fátyolos zászlók kiséretével
A hősöket egy közös sírnak adják,
Kik érted haltak, szent világszabadság!
(Pest, 1846. december.)