Kitap Fuarı’nda izi sürülecek kitaplar

Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı’nın konuk ülkesi Macaristan. Kendine has, derin bir kültürü ve çok iyi yazarları var Macaristan’ın. Sandor Marai, László Krasznahorkai, Peter Nadas, Magda Szabó gibi önemli Macar yazarlarının kitaplarına Türkçe’de ulaşmak mümkün. 

Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı 8 Kasım’da açıldı. Türkiye ve yurtdışından 850 yayınevi ve sivil toplum kuruluşu katılıyor. 270 etkinlik gerçekleştiriliyor. Yüzlerce yazar imza günlerinde okurlarıyla buluşuyor.
Fuarın teması “Sinemamızın 100 Yılı”, onur yazarı da Atilla Dorsay. Sinema teması kapsamında 50 etkinlik düzenleniyor. Sinema ile ilgili söyleşiler, paneller, müzik dinletileri ve sergiler gerçekleştiriliyor. Sadık
Karamustafa’nın tasarladığı “Renkli Sinemaskop Bir Hayat: Atilla Dorsay” sergisinde Onur Yazarı Atilla Dorsay‘ın yaşamı, çalışmaları ve eserleri anlatılıyor. Biyografisinde “sinema eleştirmeni, yazar, gazeteci, mimar” olarak tanıtılan Atilla Dorsay’ın sergi adında vurgulandığı gibi renkli bir yaşamı ve geniş bir ilgi alanı var. Her şeyden önce Atilla Dorsay sinema eleştirmenlerinin duayenidir. Sözünü esirgemez. Müzik, şehircilik ve yaşama
kültürü de özellikle yoğunlaştığı alanlar. Fuarda ilk uğrayacağım stand Atilla Dorsay’ın birçok kitabını yayımlayan Remzi Kitapevi. Dorsay’ın sinemanın 100. yılı için yazdığı “100 Yılın 100 Türk Filmi” başlangıçtan günümüze en önemli filmler hakkında bilgiler, yorumlar yer alıyor. “Ouo Vadis İstanbul”da ise 1994’den Gezi Parkı Direnişine uzanan süreçte İstanbul’un yaşadığı değişimi gözlemleyip eleştiriyor. Yeni kitabı “Emek Yoksa Ben de Yokum”da (Kırmızı Kedi) bir kültür semtinin, Beyoğlu’nun kendi deyimi ile çöküşünü anlatıyor. Rıza
Kıraç’ın Atilla Dorsay’la uzun söyleşisi “Sinemayı Yazan Adam” da (Say yay.) bu büyük eleştirmenin yaşamını kendi ağzından öğrenmek için okunmalı. Dorsay’ın 45 kitabı yayımlanmış.

Sinema konulu kitaplarda ilk dikkatimi çeken günümüzün en popüler ve çok okunan filozofu Slavoj Zizek’in Encore Yayınları’ndan çıkan 8 kitaplık sinema seti. Alfa Yayınları’nın “Pulp”, “Gözleri Tamamen Kapalı” gibi
önemli ve kült filmler hakkında kitaplardan oluşan yeni dizisi, Sarah Casey Benyahia’nın suç filmleri üzerine çalışması “Suç” (Kolektif Kitap), Cengiz T. Asiltürk’ün “Sinemada Yaratıcı Yönetmen” (Kalkedon yay.), Sadık
Yalsızuçarlar’ın sinemada mistik ve metafizik yönelişleri incelediği denemelerinden oluşan “Rüya Sineması” (Palto yay.), Robert Stam’ın “Sinema Teorisine Giriş” (Ayrıntı yay.), Ercan Kesal’ın “Bir Zamanlar Anadolu’da”
filminin yapımı sürecinde tuttuğu günlüğü “Evvel Zaman” (İthaki yay.), Vernon ve Marguerite Gras’ın “Peter Greenaway” (Agora Kit.) ve Robert Schnakenberg’in “Büyük Yönetmenlerin Gizli Hayatları” (Domingo yay.) fuarda izini süreceğim sinema kitapları.

Fuarın konukları arasında senarist yazar Petros Markaris de var. Markaris’in Türkçedeki son kitabı Theo Angelopulos’un yönettiği Altın Palmiye Ödüllü Sonsuzluk ve Bir Gün’ün çekimi sırasında tuttuğu günlüğü;
“Sonsuzluk ve Bir Günlük” (İstos yay.). Markaris iyi bir senarist olmasının yanında kitapları Dünya dillerine çevrilmiş önemli bir polisiye yazarıdır. Türkçede de birçok polisiyesi yayımlandı ama hepsi tükenmiş görünüyor. Umarım fuarda yeni bir Markaris polisiyesi ile karşılaşırız. Sinema eleştirmeni ve tarihçisi Philiph Kemp de fuarın konuklarından. Kemp’in 576 sayfalık dev eseri “Sinemanın Tüm Öyküsü” (Hayalperest yay.) Dünya sinema tarihi hakkında çok önemli bir başvuru kitabı.

Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı’nın konuk ülkesi Macaristan. Kendine has, derin bir kültürü ve çok iyi yazarları var Macaristan’ın. Sandor Marai, László Krasznahorkai, Peter Nadas, Magda Szabó gibi önemli Macar
yazarlarının kitaplarına Türkçe’de ulaşmak mümkün. Tabii çocukluk çağlarımızın unutulmaz kahramanı Er Nemeçek’in maceralarının anlatıldığı “Pal Sokağı Çocukları”nın (Yapı Kredi yay.) Tarık Demirkan’ın yaptığı tam çevirisini özellikle öneriyorum. Macaristan 12 yazarı ile fuarda temsil ediliyor. Fuara konuk olan Péter Esterházy Macaristan’ın yaşayan en önemli yazarlarından. Türkçede yalnızca iki kitabı yayımlanmış; Roman kahramanının annesinin futbolla yakın ilgisini konu ettiği ve Macar futbolu hakkında ilginç ayrıntılara da yer
veren “Sanat Yok” (Profil yay.) ve “Dünyanın hiçbir yerinde uluslar sevgiyle yönetilmezler,” diyen kahramanı ile “Hrabal’ın Kitabı” (Telos yay.).

Bu yıl Türkçede elli bine yakın yeni kitap yayımlanacak. Bu kadar çok çeşit kitabı hiçbir kitapevinin raflarında bulundurması mümkün değil. Geçen yıldan bu yana neler yayımlanmış, yeni sezonun kitapları neler diye merak
ediyorsanız belli başlı tüm yayıncıların katıldığı Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı en uygun yer. Hele çok satanların dışında neler var diye merak ediyorsanız, iyi bir şiir, öykü ya da deneme kitabı okumak istiyorsanız fuarlar en iyi seçenek.

Yasak Meyve, Alakarga, Yitik Ülke, Aylak Adam, Şiirden, Dedalus gibi şiir, öykü yayıncılarının tüm kitaplarına ancak fuarlarda ulaşılabiliyor. Çağdaş Türk Şiiri’nin ustalarından Salâh Birsel’in bütün şiirleri tek bir ciltte “Köçekçeler” adıyla Sel Yayınları’ndan çıkmış. Tuğrul Keskin yeni kitabı “Zito i Epanastasis”de (Everest yay.) 1921 yılının ilk günü, 200 kişinin savaşa karşı çıktıkları için İzmir İnciraltı sahilinde kurşuna dizilişlerine adanmış şiirlerinden oluşuyor. 80 Kuşağı şairlerinden Oya Uysal’ın “Siyah Saten Bir Gecelik”i (Kırmızı Kedi yay.), Ergin Yıldızoğlu’nun “Anabasis” (Tekin yay.), Yücel Kayıran’ın “Son Akşam Yemeği” (Metis yay.), Şeref
Bilsel’in bence erken gelen toplu şiirleri, “Sürgündeki Rüzgâr” (Yitik Ülke), Gökçenur Ç’nin giden dosta özlem olarak da ağıt olarak da okunabilecek “Doğanın Ölümü” (Yitik Ülke), Can Bahadır Yüce’nin “Uzakta Beyaz” (Everest yay.), Elif Sofya’nın “Dik Âlâ” (Yapı Kredi yay.), Yusuf Uğur Uğurel’in şiir kahramanı Talih Bey’in şairin yaşamına karışan öyküsünün izini sürdüğü postmodern sayılabilecek “Oysa Bu Yapraklar Beni İyileştirmeyecek” (Yasak Meyve) fuarda izini süreceğim şiir kitapları. Onları ararken kim bilir ne sürpriz kitaplarla da karşılaşacağım.

Öykü de şiir gibi ihmal edilen roman gölgesinde kalan türlerden. Oysa son yıllarda birçok iyi öykücü ve öykü kitabı yayımlanıyor. Fuar listenize öykü kitaplarını da eklemenizi öneriyorum. Ülkü Tamer’in “Tarihte Yaşanmamış Hikayeler” (Can yay.), Cemil Kavukçu’nun “Üstü Kalsın” (Can yay.), Sabri Kuşkonmaz’ın derlediği “Göç Öyküleri” (Yitik Ülke), Yekta Kopan’ın “İki şiirin Arasında” (Can yay.), Nalan Barbarosoğlu’nu derlediği “Biber Gazı Öyküleri” (Yitik Ülke), İsmail Ertürk’ün “Yuvayönelik” (Yapı Kredi yay.), Kadir Aydemir’in derlediği bir tweetlik öykülerden oluşan “Yitik Öykü”, Nazlı Karabıyıkoğlu’nun Olivya Çıkmazı (Alakarga yay.) listemdeki öykü kitapları.

Deneme ve eleştiri kitapları da kolay ulaşılamıyanlardan. Orhan Okay “Necip Fazıl Sıcak Yarada Kezzap”da (Dergah yay.) Necip Fazıl’ın şair, yayıncı ve dergici bir portresini yazmış. İletişim bilimci Ünsal Oskay’ı
geçtiğimiz yıllarda yitirmiştik. Oskay edebiyat üzerine de kafa yoran, önemli çeviriler yapan bir bilim adamıydı. Orhan Pamuk’un sunumuyla çıkan “Roman ve Etik”i (İnkılâp Kit.) merak etmemek elde değil. Nedim Gürsel “Acı Hayatlar”da (Doğan Kitap) yaşadığı yerlere damgasını vuran yazarların izini sürmüş. Sabit Kemal Bayıldıran Edebiyatımızda Şiirler Sözlüğü”nde (Yasak Meyve) Nâzım Hikmet, Necip Fazıl, Asaf Halet Çelebi, Dağlarca gibi şairleri birer şiirlerinden yola çıkarak incelemiş “. Mustafa Kutlu “Dem bu Demdir”de (Dergah yay.) gazete
sayfalarında kalan denemelerini bir araya getirmiş. Nalan Barbarosoğlu’nun kurgusal okurların yazarlara yazdığı mektuplardan oluşan “Okur Postası” da (Alakarga yay.) ilgiye değer bir çalışma. Ali Özgür Özkarcı “Cetvelle Çizilmiş Dağınıklık”ta (160. Kilometre yay.) 80’lerden 2000’lere şiir ve siyaset hakkında yazmış. M. Fatih Uslu ve Fatih Altuğ “Tanzimat ve Edebiyat Osmanlı İstanbulu’nda Modern Edebi Kültür”de (İş Bankası yay.) Tanzimat
döneminde Osmanlı toplumlarının dilsel ve edebi alış verişini araştıran çalışmaları derlemiş. Enis Batur’un “Dalgınlık Kursları” (Kırmızı Kedi yay.) ve Haydar Ergülen’in “Vefa Bazen Unutmaktır”ı (Kırmızı Kedi yay.) iyi şair iyi deneme yazar diye düşündürüyor.

Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı, 16 Kasım Pazar günü kapanıyor. Fuarın en heyecanlı ve hareketli günlerine giriyoruz. İhmal etmeyin, bir gününüzü kitaplara ayırın.

13.11.14

Metin Celal – http://okudugumkitaplar.blogspot.hu