Demir Perde’nin yıkılışının 30. yıl dönümü; bir piknik tarihin akışını nasıl değiştirdi?

İkinci Dünya Savaşı’nın ardından doğu ve batı olarak Almanya’yı adeta bölen Berlin Duvarı’nın yıkılışının üzerinden tam 30 yıl geçti. Macaristan ile Avusturya arasında düzenlenen “Pan-Avrupa Pikniği” tarihin akışını değiştirdi. Piknik nedeniyle geçici olarak açılan Macaristan sınırı büyük bir kaçışa ve Demir Perde olarak da bilinen Berlin Duvarı’nın yıkılışına neden oldu.

İlk çatlağı oluşturan piknik

Macar ve Avusturya hükümetleri, Avusturya’daki Sankt Margarethen im Burgenland’ı Macaristan’daki Sopronkohida’dan ayıran bölgede sınır kapısını bir kaç saatliğine açma konusunda anlaştı.

Avusturya ile Macaristan sınırındaki Şopron kasabasında düzenlenen piknik büyük kaçış ile birlikte Demir Perde’de ilk çatlağın oluşmasına neden oldu. Macaristan’a tatile giden Doğu Alman turistlerden 600’ü Demir Perde’de açılan sembolik delikten Batı’ya kaçtı. Bu eylem barış isteğinin bir göstergesiydi.

15 bin kişinin katıldığı piknik dönemin Avrupa Parlamentosu üyesi Otto von Habsburg ve Macaristan’ın reformcu Komünist eski Devlet Başkanı Imre Poszgay himayesinde yapıldı.

Etkinlik, Alman Pan-Avrupa Birliği grubu ve muhalefet partisi ‘Macar Demokrat Forumu’ tarafından düzenlendi.

Macaristan, sınır kapısında güvenlik önemlerini azalttı

Ekonomik ve siyasi durumunun kötüleşmesi üzerine Macaristan sınır kapılarında güvenlik önlemlerini azalttı.

Doğu Almanya’dan tatil için Macaristan’a gelen yüzlerce vatandaş bu imkanı Batı’da bulunan Avusturya’ya kaçış için kullandı. Macar polisi, kaçma girişiminde bulunan Doğu Almanlara müdahale etmedi.

Bu olayın hemen ardından Macar hükümeti sınır kapısında yeniden kontrolleri artırdı. Ancak gün geçtikçe Macaristan’dan Avusturya’ya kaçmaya çalışanların sayısı arttı. 21 Ağustos’u 22 Ağustos’a bağlayan gece Doğu Alman Kurt-Werner Schulz sınırı geçmeye çalışırken öldürüldü.

Daha fazla kişinin ölümüne sebep olacaklarını anlayan dönemin Macar Başbakanı Miklos Nemeth ertesi gün Batı Almanya’ya geçerek yetkililer ile görüştü. Nemeth Eylül’den itibaren sınırın açılacağı, Doğu’daki Almanların Batı’ya geçebileceğini belirtti.

Sovyetler Birliği nasıl yıkıldı?

Sınır kapılarının yeniden kapatılması ayaklanmaya neden oldu. 11 Eylül 1989’dan itibaren sınır kapısı açıldı ve 30 bin Doğu Alman Batı’ya geçti. BU süreç Sovyetler Birliği’ni de dağılmaya götürdü. Süreç 9 Kasım 1989’da binlerce kişinin önce Berlin Duvarı’nı aşması daha sonra ise onu yerle bir etmesiyle başladı.

Demir Perde’nin bulunduğu ülkelerde seçimler düzenlendi, bu durum Komünist hükümetlerin düşmesine neden oldu. Bununla birlikte Çekoslovakya, Yugoslavya ve Sovyetler Birliği de dağıldı.

Doğu Almanya’dakilerin Batı Almanya’ya kaçmasını önlemek amacıyla 1961’de örülen”utanç duvarının” ömrü 28 yıl oldu. Berlin Duvarı’nın yıkılması ile birlikte 9 Kasım 1989 gecesi Demir Perde tarihe karıştı. Duvarın yıkılması dünya düzenini değiştirdi.

Almanya’yı Doğu ve Batı olarak ikiye ayıran Berlin Duvarı 250 kişiye mezar oldu.

Euronews