Bir kahramanın ardından

Gerçek bir insan hakları kahramanı ve büyük bir hukuk yıldızı kaydı, son Nazi avcısı 103 yaşında vefat etti. Bana da acaba Türkiye’den de bu cesaret ve kararlılıkta aydınlar neden bir türlü çıkamıyor sorusu, elimdeki eski bir fotoğrafla yadigâr kaldı. Anısına saygıyla…

Bu yazıyı geç kalmış bir borcun ifası olarak yazıyorum. Özellikle seçim öncesi hengameye kurban gitmesini istemedim, o yüzden esas yazılması gereken zamandan birkaç ay sonra kaleme alabiliyorum.

Benjamin B. Ferencz, ya da dostlarının onu çağırış şekliyle Ben, 7 Nisan 2023 tarihinde vefat etti. Kimmiş o diye soranlar için kısa yoldan yanıtlayayım, yaşayan son Nürnberg savcısıydı, Nazi savaş suçlularının yargılanmasında çok önemli görev yaptı. Uluslararası Ceza Hukukunun gelişimine büyük katkı verdi. Büyük bir insan hakları kahramanıydı. Tanımayanlar için uzun bir ömrü özetleyerek anlatayım.

Adam Jones, Ph.D. – Yükleyenin kendi çalışması, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=22166713
Benjamin Ferencz – Chief Prosecutor in 1947 Einsatzgruppen Trial – In Courtroom 600 Where Nuremberg Trials Were Held – Palace of Justice – Nuremberg-Nürnberg – Germany – 02

Ferencz, 11 Mart 1920’de o dönemki Macaristan Krallığı topraklarında, Transilvanya’da bir Yahudi ailede doğdu. Ailesi, o daha bebekken I. Dünya Savaşı sonrasında Trianon Antlaşması ile Macaristan Romanya’ya devredildikten sonra, Macar Yahudilerine uygulanan zulümden kaçmak amacıyla ABD’ye göç etti. 1943’de Harvard Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu ve orduya katıldı. 1945’te meşhur General Patton’ın karargahında bir savaş suçları şubesinin kurulmasında ve bu suçlarla ilgili kanıtların toplanmasında görev aldı.

Devamı

Ben Ferencz sayfası ve fotoğraflar