Ünlü Macarlar: Charles Simonyi – Excel ve Word’ü yaratan dahi

Charles Simonyi Microsoft Word ve Excel yazılımlarının yaratılmasında baş rol oyuncusudur. Uzaya çıkan ikinci Macar asıllıdır. Uzay turizmi programı kapsamında Uluslararası Uzay İstasyonunun iki kez konuğu olmuştur. 

1948’de Budapeşte’de doğan Charles Simony (asıl adı Károly Simonyi’dir) matematiği güçlü olan bir öğrenciydi. Babası ünlü bir fizik profesörü olan Simony’nin kaderi, 15 yaşında bir lise öğrencisi iken Budapeşte’ye ilk Sovyet bilgisayarının gelmesi ve onunla tanışmasıyla belirlendi. Bilgisayar bir merkeze yerleştirilmişti ve sabaha kadar bilgisayarın çalışması nedeniyle başında bir gözlemcinin olması gerekiyordu. Bilgisayarın başında beklemek için seçilen lise öğrencileri arasında Simonyi de vardı.

İşte Simony’nin bigisayar hayranlığı böyle başladı. Bir süre sonra okulda kendisi de yazılım hazırlama işine girişiti. Ve bu programlardan birini satmayı başarınca da programcılığı daha iyi öğrenmek üzere 16 yaşında Danimarka’ya gitti.

İki yıl Koppehag’da bu sektörde çalışan ve ismini de kolay söylenebilmesi için Charles olarak değiştiren Karoly Simony üniversite eğitimi için 1968’de Amerika Birleşik Devletlerine gitti. San Francisco Berkeley Üniversitesinde Matematik ve mühendislik eğitimi aldı. Burası daha sonraki dönemlerin ünlü şirketlerinin yuvası gibiydi: bilgisayarların kapasitelerinin gelişmesiyle ilgili adıyla anılan yasayı keşfeden  E. Moore, daha sonra Intell’i kuracak olan Andrew Grove, ve MINIX’i yaratan Andrew S. Tanenbaum da bu üniversiteydiler.

Stanford üniversitesinde de doktorasını tamamlayan Simonyi 1972’den 1980 yılına kadar Xerox’un Palo Alto’daki araştırma enstitüsünde çalıştı. Daha sonra hem Macintosh ve hem de Windows işletim programlarının temeli olan küçük pencereler açarak grafiklerin de mause ile kullanımını düzenleyen yöntem bu enstitüde geliştirilmişti. Ancak Simonyi’nin adıyla anılan bunlar değil, Bravo adlı bir yazım programıydı.

Burada farklılık, kullanıcının daha programı kullanırken, sonuçta göreceği şeyleri, daha yazarken anında görebilmesiydi. Çünkü programların hazırlanmasında, programcı sadece program kodlarını görür, sonuç ancak programın işlemesinin ardından ortaya çıkardı. Bu çok önemli farklılık ve de kullanımı olağanüstü kolaylaştıran bir yenilikti.

1981’de, birkaç yıl önce kurulan Microsoft’a katıldı. Bu şirkette geçen 20 yıllık süre zarfında pek çok yeniliklere imza attı. Bunların arasında ona unutulmaz bir ün sağlayan, Word ve Excel yazılımların hazırlanmasında çalışma gruplarının yöneticiliğini yapmış olmasıdır.

Simonyi Microsoft’un en çok değer verilen araştırma ve geliştirme uzmanı ve yöneticisi olsa da, 2002’de aldığı ani bir kararla şirketten ayrıldı, kendi işini kurmaya karar verdi. British Colombia Üniversitesi öğretim üyelerinden arkadaşı Gregor Kiczales ile birlikte Intentional Software adındaki şirketlerini kurdular. Şirket aslında geliştirilmesine Microsoft araştırma bölümlerinde başlanan yeni bir program yazılım yöntemi ile ilgileniyordu. Intentional programming adı verilen bu yeni yöntemde bilgisayar programcıları öncelikle hedefi teşkil eden ödevi gerçekleştirmek yerine, çözüme giden yolda araçları yaratmaya çalışıyorlar ve bu araçların yaratılmasının ardından sistem otomatik olarak çözüm için gerekli programı kendisi üretiyordu.

Charles Simonyi 20 yıllık profesyonel yöneticilk döneminde çok ciddi bir servete de ulaştı. 1 milyar dolarlık servetiyle Simonyi Birleşik Amerika’nın en zenginleri arasında bulunuyor. Ancak Simonyi servetini bilimin geliştirilmesi için de harcıyor. Oxford üniversitesinde bilimsel araştırmaların destklenmesi için bir kürsü oluşturdu. 2004 yılında da 50 milyon dolarlık bir fonla Charles Simonyi Fund for Arts and Sciences vakfını kurdu.

Charles Simonyi uzay seyahatini planladığını ilk kez 2006 yılında açıkladı. Aynı yılın sonbaharında hazırlıklar için Rusya’daki uzay üssüne gitti. 2007 yılının Nisan ayında da 2 haftalık uzay yolculuğunu gerçekleştirdi.  2009 yılında bunu bir kez daha tekrarladı.

Türkinfo

Macaristan Ankara Büyükelçiliğinin desteğiyle hazırlanmıştır.